özbek alfabesi ne demek?

Özbek alfabesi, (Özbekçe: oʻzbek alifbosi) Özbek dilinin Arap, Kiril ve Latin harfleri yardımı ile yazımıdır.

Arap alfabesi

~ 960 - 1928 yılları arasında (Afganistan'da bugüne)

ا / آبپتثجچح
خدذرزژسش
صضطظعغفق
کگلمننگوۉ
هـییې

Latin alfabesi

1928 - 1940 yılları arasında

<table> <tbody> <tr class="odd"> <td style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;"><p>A a</p></td> <td style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;"><p>B b</p></td> <td style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;"><p>C c</p></td> <td style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;"><p>Ç ç</p></td> <td style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;"><p>D d</p></td> <td style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;"><p>E e</p></td> <td style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;"><p>Ə ə</p></td> <td style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;"><p>F f</p></td> </tr> <tr class="even"> <td style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;"><p>G g</p></td> <td style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;"></td> <td style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;"><p>H h</p></td> <td style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;"><p>I i</p></td> <td style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;"><p>J j</p></td> <td style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;"><p>K k</p></td> <td style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;"><p>L l</p></td> <td style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;"><p>M m</p></td> </tr> <tr class="odd"> <td style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;"><p>N n</p></td> <td style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;"></td> <td style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;"><p>O o</p></td> <td style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;"><p>Ө ө</p></td> <td style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;"><p>P p</p></td> <td style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;"><p>Q q</p></td> <td style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;"><p>R r</p></td> <td style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;"><p>S s</p></td> </tr> <tr class="even"> <td style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;"><p>Ş ş</p></td> <td style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;"><p>T t</p></td> <td style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;"><p>U u</p></td> <td style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;"><p>V v</p></td> <td style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;"><p>X x</p></td> <td style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;"><p>Y y</p></td> <td style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;"><p>Z z</p></td> <td style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;"></td> </tr> <tr class="odd"> <td style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;"><p>Ь ь</p></td> <td style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;"><p>'</p></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> </tr> </tbody> </table>

1936 yılında Ə ə, Ө ө, Y y, Ь ь harfleri iptal edilmiştir.

Kiril alfabesi

1940 - 1992 yılları arasında

А аБ бВ вГ гД дЕ еЁ ёЖ ж
З зИ иЙ йК кЛ лМ мН нО о
П пР рС сТ тУ уФ фХ хЦ ц
Ч чШ шЪ ъЬ ьЭ эЮ юЯ яЎ ў
Қ қҒ ғҲ ҳ

Çağdaş Latin

1992 yılından sonra

A aB bD dE eF fG gH hI i
J jK kL lM mN nO oP pQ q
R rS sT tU uV vX xY yZ z
Oʻ oʻGʻ gʻSh shCh chNG ng

Yazışma çizelgesi

Diğer alfabe ile karşılaştırma
Arap
~960 - 1928 (Afganistan'da bugüne)
ﺍ, ه
چ
ې
گ
ﺡ,ﻩ
ی
ﺝ, ژ
ک
نگ
ۉ
پ
ﺙ,ﺱ,ﺹ
ﺕ,ﻁ
ی
ﺫ,ﺯ,ﺽ,ﻅ
ء, ع
<table> <colgroup> <col style="width: 33%" /> <col style="width: 33%" /> <col style="width: 34%" /> </colgroup> <thead> <tr class="header"> <th width="33%"><p>Latin</p></th> <th width="33%"><p>Kiril</p></th> <th><p><a href="IPA" title="wikilink">IPA</a></p></th> </tr> </thead> <tbody> <tr class="odd"> <td><p>A a</p></td> <td><p>А а</p></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>B b</p></td> <td><p>Б б</p></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>D d</p></td> <td><p>Д д</p></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>E e</p></td> <td><p>Е е, Э э</p></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>F f</p></td> <td><p>Ф ф</p></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>G g</p></td> <td><p>Г г</p></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>H h</p></td> <td><p>Ҳ ҳ</p></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>I i</p></td> <td><p>И и</p></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>J j</p></td> <td><p>Ж ж</p></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>K k</p></td> <td><p>К к</p></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>L l</p></td> <td><p>Л л</p></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>M m</p></td> <td><p>М м</p></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>N n</p></td> <td><p>Н н</p></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>O o</p></td> <td><p>О о</p></td> <td><p><a href="#fn1" class="footnote-ref" id="fnref1" role="doc-noteref"><sup>1</sup></a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>P p</p></td> <td><p>П п</p></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>Q q</p></td> <td><p>Қ қ</p></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>R r</p></td> <td><p>Р р</p></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>S s</p></td> <td><p>С с</p></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>T t</p></td> <td><p>Т т</p></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>U u</p></td> <td><p>У у</p></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>V v</p></td> <td><p>В в</p></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>X x</p></td> <td><p>Х х</p></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>Y y</p></td> <td><p>Й й</p></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>Z z</p></td> <td><p>З з</p></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>Oʻ oʻ</p></td> <td><p>Ў ў</p></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>Gʻ gʻ</p></td> <td><p>Ғ ғ</p></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>Sh sh</p></td> <td><p>Ш ш</p></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>Ch ch</p></td> <td><p>Ч ч</p></td> <td><p>/tʃ/</p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>'</p></td> <td><p>ъ</p></td> <td></td> </tr> </tbody> </table> <section id="footnotes" class="footnotes footnotes-end-of-document" role="doc-endnotes"> <hr /> <ol> <li id="fn1">It sounds like /o/ only in Russian loanwords.<a href="#fnref1" class="footnote-back" role="doc-backlink">↩︎</a></li> </ol> </section>

Örnekler

LatinKirilArapTürkçe
Barcha odamlar erkin, qadr-qimmat va huquqlarda teng boʻlib tugʻiladilar. Ular aql va vijdon sohibidirlar va bir-birlari ila birodarlarcha muomala qilishlari zarur.Барча одамлар эркин, қадр-қиммат ва ҳуқуқларда тенг бўлиб туғиладилар. Улар ақл ва виждон соҳибидирлар ва бир-бирлари ила биродарларча муомала қилишлари зарур.برچه آدم‌لر اېرکین، قدر-قیمت و حقوق‌لرده تېنگ بۉلیب توغیلدیلر. اولر عقل و وجدان صاحبی‌دیرلر و بیر-بیرلری ایله برادرلرچه معامله قلیشلری ضرور.Bütün insanlar özgür, haysiyet ve haklar bakımından eşit doğarlar. Akıl ve vicdana sahiptirler ve birbirlerine karşı kardeşlik zihniyeti ile hareket etmelidirler.

Notlar

Dış bağlantılar

Ayrıca bakınız

Orijinal kaynak: özbek alfabesi. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Kategoriler